Fosil ağaç gövdeleri milyonlarca yıl öncesinin bilgilerini günümüze ulaştırıyor

MEHMET BAYER - HİBYA - 27/09/2023 - İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Orman Botaniği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ünal Akkemik,  fosil ağaç gövdelerinin milyonlarca yıl öncesinin bilgilerini günümüze ulaştırdığını söyledi.

Prof. Dr. Akkemik, HİBYA'ya yaptığı açıklamada, İstanbul-Beylikdüzü’ndeki Türkiye’nin en büyük fosil ağaç gövdesinin tanımlanması üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda, fosil ağacın bugün tropik kuşakta yaşayan Mammea cinsine ve bu cinsin de kuzey yarımküredeki ilk fosili olduğunun belirlendiğini dile getirdi.

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Yıldırım Güngör ve Dr. Direnç Azaz ile yurt dışından ortaklarıyla yazdıkları makaleyle bu fosil ağacın bilimsel tür adının ''Mammeoxylon beylikduezuense Akkemik, Y.Güngör, D.Mantzouka & D.Azaz'' olarak adlandırıldığına işaret eden Akkemik, şu bilgileri verdi:

''Cinsin dünya üzerindeki üçüncü fosili olup, ikisi güney yarımkürede bu da kuzey yarımkürede bulunmuş ve adlandırılmıştır. Tür, yaşadığı dönem olan 23-25 milyon yıl öncesinde, günümüzden çok daha farklı bir iklim ve orman yapısının olduğunu gösteriyor. İklim, o dönemde daha nemli ve ılıman, yarı tropikti. O dönemdeki iklim etkisiyle oluşan orman ağaçları da bugünkü tropik kuşaktaki ağaçların benzerleri olan türlerdi. Fosil ağaçlar, iklim ve orman tarihi, geçmişteki coğrafik yapılar hakkında da bilgi veriyor.''

Prof. Dr. Ünal Akkemik, bu tür fosillerin mutlaka korunması, araştırılması, açık hava müzesi ya da doğa tarihi müzelerinde sergilenmesi gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

''Tanımlanan bu tür, 3,5 metre boyunda ve 1,6 metre eninde taşlaşmış bir gövde olup, bugüne kadar ülkemizde bulunmuş olan en büyük fosil ağaç gövdesidir. Bu fosil ağaç, halen Beylikdüzü Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi’nin girişinde sergilenmekte ve korumaya alınmış durumdadır. Bu büyük bir emek ve özveri gerektiren koruma çalışmasını gerçekleştiren Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık başta olmak üzere, Plan ve Proje Müdürü Anıl Sarıcan Delibay ve arkeolog Tahsin Kimyonok’a şükranlarımı sunuyorum.''

Fosil ağacın yaşı ve önemine vurgu yapan Doç. Dr. Yıldırım Güngör ise ''Bu fosil ağaç aynı zamanda yüzyıllardan beri dilek taşı olarak bilinmektedir. İnsanlar, içerisinde geniş bir deliği olan bu ağacın yanında dilek tutmuş ve mahalle Dilek Mahallesi olarak anılmıştır.'' ifadesini kullandı.