TÜİK- Türkiye'deki su kaynaklarından 2024'te 20,3 milyar metreküp su çekildi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, araştırma kapsamındaki belediyeler, imalat sanayi işyerleri, termik santraller, OSB müdürlükleri, maden işletmeleri ve köyler tarafından 2022 yılında su kaynaklarından toplam 19,2 milyar metreküp su çekilirken, 2024 yılında ise toplam 20,3 milyar metreküp su çekildi.

2024 yılında çekilen suyun yüzde 54,6'sı denizden; yüzde 23,6'sı yeraltı ve yüzde 21,8'i yüzey suları olmak üzere toplam yüzde 45,4'ü tatlı su kaynaklarından temin edildi. Denizden çekilen suyun yüzde yüzde 93,8'i soğutma amaçlı temin edildi.

2024 yılında tatlı su kaynaklarından çekilen suyun yüzde 81'i belediyeler, yüzde 7,3'ü imalat sanayi işyerleri, yüzde 5,8'i maden işletmeleri ile OSB müdürlükleri, yüzde 4,3'ü köyler ve yüzde 1,6'sı termik santraller tarafından temin edildi.

Belediyeler, imalat sanayi işyerleri, termik santraller, OSB müdürlükleri, maden işletmeleri ve köyler tarafından 2024 yılında doğrudan alıcı ortamlara toplam 17,2 milyar metreküp atıksu deşarj edildi. Doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksuyun yüzde 75,9'u denizlere, yüzde 19,5'i akarsulara, yüzde 1,1'i barajlara, yüzde 0,8'i foseptiklere, yüzde 0,6'sı göl/göletlere, yüzde 0,2'si araziye, yüzde 1,9'u ise diğer alıcı ortamlara deşarj edildi. Denize deşarj edilen atıksuyun yüzde yüzde  80,1'i soğutma suyundan oluştu.

2024 yılında toplam atıksuyun yüzde 50,2'si termik santraller, yüzde 31,9'u belediyeler, yüzde 13,8'i imalat sanayi işyerleri, yüzde 1,7'si OSB müdürlükleri, yüzde 1,6'sı maden işletmeleri, yüzde 0,8'i ise köyler tarafından doğrudan alıcı ortamlara deşarj edildi.

Soğutma suyu hariç doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksuyun yüzde 78,3'ü arıtıldı. Belediyeler, köyler, imalat sanayi işyerleri, termik santraller, OSB müdürlükleri ve maden işletmeleri tarafından deşarj edilen atıksuyun yüzde 60,9'unu soğutma suyu, yüzde 39,1'ini ise diğer atıksular oluşturdu.

Toplam 1 401 belediyenin 1 397'sinde içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi. İçme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 98,8 olarak belirlendi.

Belediyeler tarafından su kaynaklarından çekilen 7,5 milyar metreküp suyun yüzde 39,8'i barajlardan, yüzde 29,8'i kuyulardan, yüzde 16,8'i kaynaklardan, yüzde 9,6'sı akarsulardan ve yüzde 3,9'u göl, gölet veya denizlerden sağlandı.

Kaynaklardan çekilen toplam 7,5 milyar metreküp suyun 4,4 milyar metreküp'ü içme ve kullanma suyu arıtma tesislerinde arıtıldı. Arıtılan suyun yüzde 96,7'sine konvansiyonel, yüzde 2,9'una gelişmiş, yüzde 0,4'üne ise fiziksel arıtma uygulandı.

Toplam 1 401 belediyenin 1 379'una kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi. Kanalizasyon şebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 92,8 olarak belirlendi.

Kanalizasyon şebekesi ile toplanan 5,8 milyar metreküp atıksuyun yüzde 48,5'i akarsuya, yüzde 37,9'u denize, yüzde 3,1'i baraja, yüzde 1,9'u göl/gölete, yüzde 0,4'ü araziye ve yüzde 8,3'ü diğer alıcı ortamlara deşarj edildi.

Kanalizasyon şebekesinden deşarj edilen 5,8 milyar metreküp atıksuyun 4,9 milyar metreküp'ü atıksu arıtma tesislerinde arıtıldı. Arıtılan atıksuyun yüzde 53,8'ine gelişmiş, yüzde 24,5'ine biyolojik, yüzde 21,4'üne fiziksel ve yüzde 0,3'üne doğal arıtma uygulandı.

Belediyeler tarafından arıtılan atıksuyun yüzde 1,3'ü sanayi, tarımsal sulama vb. alanlarda yeniden kullanıldı.

Atıksu arıtma tesisi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 76,9 olarak belirlendi.

Belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu şebekesine çekilen kişi başı günlük ortalama su miktarı 255 litre olarak hesaplandı. Üç büyük şehirde ise çekilen kişi başı günlük ortalama su miktarının İstanbul için 203 litre, Ankara için 270 litre ve İzmir için 215 litre olduğu tespit edildi.

Belediyeler tarafından kanalizasyon şebekesi ile deşarj edilen kişi başı günlük ortalama atıksu miktarı 210 litre olarak hesaplandı. Üç büyük şehirde ise günlük kişi başı ortalama atıksu miktarının İstanbul için 291 litre, Ankara için 209 litre ve İzmir için 186 litre olduğu tespit edildi.