Fed / Powell: ABD ekonomisinin gücü faiz oranlarının daha yavaş düşürülmesini destekliyor

New York Times'ın bir etkinliğinde konuşan Powell, “ABD ekonomisi çok iyi durumda ve bunun devam etmemesi için hiçbir neden yok... İşgücü piyasasında aşağı yönlü riskler daha az görünüyor, büyüme kesinlikle düşündüğümüzden daha güçlü ve enflasyon biraz daha yüksek geldi. Dolayısıyla iyi haber şu ki, nötr seviyeyi bulmaya çalışırken biraz daha temkinli olmayı göze alabiliriz” dedi.

Powell'ın yorumları, Fed'in bu ay içinde bu yıl üçüncü kez faiz oranlarını düşürmesi beklenirken geldi. Merkez bankası, enflasyonun yavaşlaması ve istihdam piyasasının soğumaya başlamasının ardından Eylül ayında borçlanma maliyetlerini düşürmeye başladı.

Ancak Fed'in hamlelerine rağmen borç para almak çok daha ucuz hale gelmedi. Bunun nedeni, mortgage ve kredi kartları da dahil olmak üzere kredilerin büyük çoğunluğunun faiz oranlarının 10 yıllık ABD Hazine tahvilinin getirisini takip etmesi. Bu getiri geçen ay yazdan bu yana en yüksek seviyeye çıktı ve bu hafta sadece biraz düştü.

Fed'in son iki yılda enflasyonu düşürmek için yaptığı çalışmalara rağmen, Başkan seçilen Donald Trump'ın önerdiği ekonomi politikalarının enflasyonu körükleyebileceği beklentisi tahvil getirilerinin yükselmesine neden oldu.

Trump, Amerika'nın en büyük üç ticaret ortağına, ekonomistlerin yaygın olarak tüketici elektroniği, ürün ve bazı alkol türleri için fiyatları artırmasını beklediği büyük gümrük vergileri uygulama sözü verdi. Bu vergilerin yürürlüğe girmesi halinde daha hızlı enflasyona yol açması muhtemeldir ki bu da Fed'in faiz indirimlerini durdurarak ya da muhtemelen faizleri yeniden yükselterek karşılık vermesini gerektirecek.

Powell, Fed'in katı gümrük vergilerinin herhangi bir sonucunu ciddi olarak düşünmesi için, hangi spesifik malların gümrük vergisine tabi olacağı ve yeni ticaret politikalarının süresi gibi hala çok fazla bilinmeyen olduğunu söyledi.

ABD ve Kanada'daki orta pazara odaklanan bir denetim, vergi ve danışmanlık firması RSM US LLP Baş Ekonomisti Joseph Brusuelas, X'te yaptığı açıklamada Aralık ayından sonra en erken Mart 2025'e kadar başka bir faiz indirimi beklemediğini söyledi.

Trump geçen hafta ikinci döneminin ilk gününde Meksika ve Kanada'dan ithal edilen mallara  yüzde 25, Çin mallarına ise  yüzde 10 ek gümrük vergisi getirme sözü verdi. Yale Bütçe Laboratuarı'ndaki ekonomistlerin CNN'e yaptığı bir tahmine göre, bu hamle önümüzdeki yıl tüketici fiyatlarının  yüzde 0,75 artmasına neden olabilir.

Tahmine göre, son gümrük vergisi önerisi, 2023 doları cinsinden hane başına satın alma gücünde yaklaşık 1.200 dolarlık bir kayba eşit olacaktır. Amerikalılar bunun yerine yurt içinde üretilen malları ya da daha düşük tarifeli ülkelerden gelen malları satın alırlarsa fiyatlar gelecek yıl  yüzde 0,65 biraz daha az artacaktır. Analize göre bu aynı zamanda “tüketicilerin gümrük tarifesi uygulanan neredeyse her şeyin yerine başka bir şey bulamayacağını” da gösteriyor.

Fed Yönetim Kurulu üyesi Adriana Kugler Salı günü Detroit'te düzenlenen bir etkinlikte yaptığı konuşmada, “Yeni yönetim ve Kongre henüz herhangi bir politikayı yürürlüğe koymadı, bu nedenle yargıda bulunmak için çok erken. Ticaret politikası verimliliği ve fiyatları etkileyebileceğinden, ortaya çıktıklarında ayrıntıları incelemek önemli olacaktır.” dedi.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic CNN'e yaptığı açıklamada, ekonomist ve tahmincilerden oluşan ekibine, farklı gümrük tarifeleri senaryolarının ABD ekonomisi üzerindeki olası etkilerini ölçen herhangi bir ekonomik model geliştirmeden önce “mümkün olduğunca uzun süre beklemelerini” tavsiye ettiğini söyledi.

Bostic Pazartesi günü gazetecilerle yaptığı görüşmede, “Buraya ilk geldiğimde ekibimiz modeller çalıştırıyor ve tüm bunları yapıyordu ve üç gün sonra başka bir (teklif), iki gün sonra başka bir teklif geliyordu” dedi. “Kaynaklarımızın kısıtlı olduğu göz önüne alındığında, enerjimizin çoğunu ortaya çıkma olasılığı en yüksek olan şeylere harcadığımızdan emin olmak istiyorum.” diye ekledi.

Fed şimdilik bu yıl üçüncü kez faiz indirimine gidecek gibi görünüyor. Vadeli işlemler piyasasına göre Wall Street, merkez bankasının 17-18 Aralık toplantısında faizleri çeyrek puan düşürme ihtimalini  yüzde 76 olarak fiyatlıyor.

Yaz boyunca yavaşlayan enflasyon rakamları son dönemde biraz daha yükselmiş olsa da ekonomistler ve Fed politika yapıcıları hala düşüş eğiliminin devam ettiğine inanıyor. Powell geçmişte enflasyonun Fed'in  yüzde 2'lik hedefine doğru yolculuğunun muhtemelen inişli çıkışlı olacağını söylemişti.

Fed Yönetim Kurulu üyesi Christopher Waller Pazartesi günü Amerikan Ekonomik Araştırma Enstitüsü tarafından düzenlenen bir etkinlikte yaptığı konuşmada, “Şu anda Aralık toplantımızda politika faizinde bir indirimi destekleme eğilimindeyim,” dedi. “Ancak bu karar, o tarihten önce alacağımız verilerin yukarı yönlü sürpriz yapıp yapmayacağına ve enflasyonun seyrine ilişkin tahminimi değiştirip değiştirmeyeceğine bağlı olacak.”

Trump önümüzdeki ay göreve başladığında, Fed'in mücadele etmesi gereken bir dizi yeni ticaret politikasından daha fazlası olacak. Ayrıca, politika kararlarında görevdeki bir ABD başkanının olası müdahalesiyle de karşı karşıya kalacaktır.

Wall Street Journal'ın bu yılın başlarında yayınladığı bir rapor, Trump'ın ekonomi danışmanlarının, başkana merkez bankasının faiz oranlarıyla ilgili kararlarında daha fazla söz hakkı vererek Fed'in bağımsızlığını zayıflatmaya yönelik bir plan hazırladığını ortaya koymuştu. Ancak Fed'in siyasi baskılardan bağımsız olarak faaliyet gösterebilmesi yatırımcılar ve ekonomistler tarafından oldukça önemseniyor zira bu durum merkez bankasının, görevdeki başkanın anket sonuçlarını dikkate almak zorunda kalmadan verilere dayalı kararlar alabilmesini sağlıyor. Bu aynı zamanda Fed içinde de köklü bir gelenek.

Citadel'in CEO'su olarak görev yapan milyarder yatırımcı Ken Griffin, Çarşamba günü New York Times'ın DealBook Zirvesi'nde “Fed'in bağımsızlığı ABD dolarının kutsallığı için esastır” dedi.

Powell, Trump'ın Hazine Bakanı olarak aday gösterdiği Scott Bessent de dahil olmak üzere, yeni gelen Trump yönetimiyle iyi bir ilişki içinde olmayı beklediğini söyledi. Bessent daha önce Powell'ın etkisini zayıflatmanın bir yolu olarak Trump'ın Powell'ın halefini 2026 ortasındaki emekliliğinden çok önce belirlemesi fikrini ortaya atmıştı.