Gıda ve temel ihtiyaç ürünlerinde fahiş fiyat denetimleri artırıldı

Bakanlıktan yapılan açıklamada vatandaşların beslenme, sağlıklı yaşama, barınma ve korunma gibi temel ihtiyaçlarını karşılayan zorunlu mal ve hizmet sektörlerinde, hem vatandaşların fahiş fiyat artışları sonucunda mağdur olmasını engellemek, hem de piyasada adil ve şeffaf bir ticaret düzenini tesis etmek amacıyla mücadelenin kararlılıkla sürdürüldüğü belirtildi.

Bu kapsamda temel gıda maddesi olan su ve yumurta sektörlerinde yaygın dağıtım ağına sahip üretici firmalar ile bahse konu ürünlerin nihai tüketiciye ulaşımına aracılık eden dağıtıcı/perakendeci firmalar nezdinde ticaret müfettişleri tarafından 19-20 Kasım 2024 tarihlerinde eş zamanlı olarak yerinde denetimler ve incelemeler yapıldığı aktarılan açıklamada şöyle denildi:

“Denetim ve incelemelerin sonucunda alınacak kararlar ve uygulanacak idari ve mali cezalar kamuoyumuz ile hemen paylaşılacaktır. Ayrıca, vatandaşlarımızın yaşam standartlarını etkileyen başta kırmızı et ve beyaz et sektörü olmak üzere tüm sektörlerde fiyat hareketleri ve piyasalardaki anlık reaksiyonlar yakından takip edilmektedir.”

Açıklamada asgari ücreti belirleme komisyonu daha henüz toplanmamışken ve aralık ayı sonuna kadar belirlenmesi beklenen 2025 yılı asgari ücret rakamı 31 Ocak 2025 tarihinde çalışanlara ödenecek olduğu halde, asgari ücretteki artış ihtimalini şimdiden fiyatlamaya çalışan ve maliyet içindeki payını dikkate almadan, haksız bir şekilde asgari ücret artış oranının aynısını direkt fiyat artış oranına dönüştürüp fahiş fiyat uygulamaya kalkan satıcılara gereken kanuni denetimler ve cezai uygulamaların hiç tereddütsüz yapılacağı vurgulandı.

Ticaret Bakanlığı 81 il müdürlüklerince düzenli ve yoğun denetimlerin yapıldığı, 2024 yılının başından bugüne kadar 11 ayda 334 binden fazla işletme ve 15 milyon 50 bin 390 ürünün denetlendiği, 194 bin 303 aykırılık bulunduğu belirtilen açıklamada şunlar kaydedildi:

“442 milyon lira il müdürlüklerimizce cezalar kesilmiştir. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu tarafından 362 milyon lira ceza uygulamasına karar verilmiş ve tahsil edilmiştir. Ayrıca Tüketici Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğümüz tarafından da bu yılın 11 ayında 3 milyar 954 milyon lira ceza tahakkuk ettirilmiştir. Fahiş fiyat artışı yapıldığı tespit edilen ürünler, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulunca değerlendirilmiş ve ilgili mevzuat doğrultusunda 100 bin lira ile 1 milyon lira arasında idari para cezaları uygulanmıştır.”

Stokçuluk hallerinde ise öngörülen ceza tutarının her bir aykırılık için 1 milyon lira ile 12 milyon lira arasında uygulandığı bildirilen açıklamada “2025 yılında bu cezalar, yüzde 43,93'lük yeniden değerleme oranı ile artırılarak uygulanacaktır. Fahiş fiyat oluşumunu gösterir işaretlerin ortaya çıkması halinde, diğer sektörlerde de benzer denetimlere hızlıca başlanacak, sektörel denetimlerin tamamlanmasını müteakip, fahiş fiyat artışı yapan firmalara kanuni-idari-mali cezalar uygulanacak ve sonuçlar kamuoyuyla paylaşılacaktır.” denildi.