Kudüs’ten İstanbul’a: Bir gelenek zaman içinde canlanıyor

Gavrilakis, “İstanbul’un Avrupa yakasının en güzel banliyölerinden biri olan Kuruçeşme’de tarihi yeniden canlandırılan Aziz Demetrius’a adanmış bir Bizans kilisesi içinde özel bir dindar tutku ve sevgiyle korunuyor” dedi ve ekledi:

“15. yüzyılda yemyeşil bir tepenin üzerine inşa edilen ve 18. yüzyılda temellerinden yeniden inşa edilen bu mucize yaratan kilise, bugün bulunduğu aynı tepenin eteklerinde, akan ayazmanın daimi melodisiyle çevrelenerek bizi bu nadir ve paha biçilmez sanatla buluşturdu.

“Bu, Kudüs ikonaları ya da Kutsal Toprakların Resimli İkona Standları olarak adlandırılan türün bir başyapıtıdır. Bunlar, geleneğe göre 18. yüzyıldan itibaren Kutsal Topraklar’a giden hacıların memleketlerine hatıra olarak götürdükleri, İsa Mesih’in, Meryem Ana’nın, Azizlerin ve Peygamberlerin, Kıyamet Kilisesi’nin ve Kudüs Surları’nın hayatından sayısız sunum ve minyatürün tasvir edildiği sanat eserleridir.”

Tarih kaynaklarının bu eserlerin kökenini 17. yüzyıla ait el yazması ikona standlarına, Kutsal Toprakları ziyaret edenlere aydınlatıcı seyahat rehberleri olarak hizmet eden resimli dini haritalara dayandırdığını belirten Gavrilakis, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tablonun temizlenmesi sırasında ortaya çıkan bir yazıt, Rahip ve Kilise Komitesi’nin koruma ve restore etme görevini bize verdiği Ierosolimitiko veya Agiotafitiko’nun 1861 yılında Kudüs’te boyandığını ve gerçekten de Kutsal Mezar’a giden bir hacının ithafı olduğunu belirtiyor.”

Gavrilakis, “Eserin en heyecan verici özelliklerinden biri, Bizans geleneğinde olduğu gibi ahşap üzerine değil, tuval üzerine boyanmış olmasıdır” dedi ve şöyle devam etti

“Yumurta tempera ile hazırlanmış, popüler, sade bir üsluba sahip, ancak aynı zamanda Batı’dan etkilenmiş bazı unsurları da içeren bu resim, 17. Yüzyıl’ın el yazması ikona standlarını karakterize eden minyatür tekniğini ve çok parlak renkleri güçlü bir şekilde taklit ediyor ve kökenlerini doğruluyor.

“Agiotafitiko’yu zaman, olumsuz koşullar ve önceki müdahaleler nedeniyle yıpranmış, sıkıntılı bir durumda keşfettik. Yıpranmanın boyutunu bilimsel araştırma ve çalışma yöntemleriyle titizlikle tespit ederek hasarın türünü, boyutunu ve derecesini belirledik.”