Yardım görevlileri için 2024, kayıtlara geçen en ölümcül yıl oldu

BM İnsani İşlerden Sorumlu yeni Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher, “İnsani yardım çalışanları görülmemiş bir oranda öldürülüyor, cesaretleri ve insanlıklarına kurşun ve bombalarla karşılık veriliyor. Bu şiddet vicdansızlıktır ve yardım operasyonları için yıkıcıdır.” dedi.

Gazze'deki savaş can kayıplarının artmasına neden oldu ve 7 Ekim 2023'ten bu yana en az 333 insani yardım personeli hayatını kaybetti. Bunların çoğu BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) personeliydi.

Yardım Çalışanları Güvenlik Veri Tabanında yer alan son verilere göre, sadece bu ay Gazze'de 10 Filistinli personel öldürüldü.  

OCHA sözcüsü Jens Laerke Cuma günü Cenevre'de düzenlenen bir brifingde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bugünkü rakamlar şüphesiz insani yardım camiamızda, özellikle de müdahalenin ön saflarında şok dalgaları yaratacaktır” dedi.  

Kayıpların büyük çoğunluğunun BM kuruluşları, sivil toplum kuruluşları (STK'lar) ve Kızılay ve Kızılhaç hareketi için çalışan ulusal personel olduğunu, 268 ulusal personel ve 13 uluslararası personelin öldüğünü belirtti.  

Çatışmalar dünya çapında tırmanmaya devam ederken, insani yardım çalışanlarının karşı karşıya olduğu tehlikeler Gazze'nin ötesinde de yoğunlaştı.

“Onlar Gazze, Sudan, Lübnan, Ukrayna ve diğer çatışma bölgelerinde cesurca ve özveriyle çalışıyorlar” diyen Laerke, 2024 yılı henüz bitmemişken, ölü sayısının şimdiden geçen yılın rekoru olan 280'i aştığını belirtti.  

“Yardım çalışanlarına yönelik tehditler Gazze'nin ötesine uzanıyor” diyen Laerke, ‘diğer ülkelerin yanı sıra Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Güney Sudan, Sudan, Ukrayna ve Yemen'de de yüksek düzeyde şiddet, adam kaçırma, yaralama, taciz ve keyfi gözaltı vakaları yaşandığını’ belirtti.

Yardım çalışanlarına yönelik şiddet, çatışma bölgelerinde sivillerin zarar görmesine ilişkin daha geniş bir modeli de yansıtmaktadır. Geçtiğimiz yıl 14 silahlı çatışmada 33.000'den fazla sivil hayatını kaybetmiştir - bu rakam 2022 yılına göre yüzde 72'lik bir artış anlamına gelmektedir.

Bu zorluklara ve tehlikelere rağmen, insani yardım kuruluşları geçen yıl yaklaşık 144 milyon ihtiyaç sahibine ulaşarak hayati yardım sağlamaya devam ediyor.  

Bu krize cevaben BM Güvenlik Konseyi, Genel Sekreteri yardım çalışanlarına yönelik saldırıları önlemek ve insani yardım personelinin korunmasını arttırmak için tedbirler tavsiye etmekle görevlendiren 2730 (2024) sayılı Kararı kabul etmiştir.

Bu tavsiyeler 26 Kasım'da yapılacak Güvenlik Konseyi toplantısında sunulacak.  

Fletcher sözlerini şöyle tamamladı: “Devletler ve çatışmanın tarafları insani yardım çalışanlarını korumalı, uluslararası hukuka riayet etmeli, sorumluları yargılamalı ve bu cezasızlık dönemini sona erdirmelidir.”